G. Nauwe doorgangen en ruimtes
Wat hebben trailers, starthekken, startboxen, bruggen, wasplaatsen, hindernissen, staldeuren en nauwe passages op een buitenrit met elkaar gemeen? Het zijn allemaal nauwe doorgangen en ruimtes! Je paard gaat ergens in, ergens door, ergens overheen, ergens uit, ergens onder.
Paarden zijn van nature claustrofobisch. Ze hebben een instinctieve angst voor nauwe ruimtes, omdat deze ruimtes gevaar kunnen opleveren voor prooidieren. Hoe lang zou een paard in het wild overleven als hij niet door moeder natuur voorbij holen en grotten geleid zou worden waarin zich leeuwen en beren kunnen verschuilen? Wat denk je wat er gebeurt als paarden zich geen zorgen maken over smalle ravijnen of rotsuitstulpingen waar ze door roofdieren besprongen kunnen worden?
De belangrijkste kans van overleven voor een paard is de capaciteit om langer te kunnen vluchten dan een roofdier. Zodra hij wordt opgesloten of in het nauw wordt gedreven, verliest hij deze overlevingsstrategie. Als hij zich continue bedreigd voelt, zal hij, als laatste redmiddel, gedwongen worden te vechten. Uit angst kan hij gaan steigeren, schoppen, bijten en trekken aan het touw.
Zijn leven redden is precies wat hij in gedachten heeft als hij er niet van overtuigd is dat een trailer, een sprong, een wasplaats of een kleine ruimte veilig is. Als het gevoel van zelfbehoud bij een paard wordt geactiveerd, is dat niet omdat hij bang is zich te bezeren – hij is bang gedood te worden! Daarom is het A van het paardenalfabet; neutraal/vriendschap zo belangrijk. Voor je een paard vraagt iets te doen waar hij bang voor is moet je wel zijn vertrouwen hebben. Dan, als je door middel van je neutraal zijn vertrouwen hebt, bouwen de andere zes letters een taal die je paard helpen jou als een leider te zien. Hij weet dat hij bij jou veilig is. Het paardenalfabet is progressief en je moet de eerdere zes letter beheersen om succesvol te zijn in de nauwe ruimtes en doorgangen.
Het is waar, dat een hoop mensen hun paard in de trailer, over een sprong of door een modderplas krijgen zonder eerst het vertrouwen en respect van hun paard te hebben. Velen van ons zijn er getuigen van geweest dat een groep sterke mannen een paard in een trailer dwingen of met een zweep slaand en aan het bit trekkend een paard door het water krijgen. Mensen die niet beschikken over een goede relatie met hun paard zijn degenen die met behulp van pure kracht, zwepen, touwen achter de achterhand, kettingen over de neus en andere bang makende technieken de klus proberen te klaren.
Omdat het gebruik van geweld, intimidatie en mechanica veel voorkomt bij het trailer laden, wordt trailer laden als uiterst stressvol gezien en kan het resulteren in koliek of een puinhoop van verwondingen. Dit geheel vermijdbare drama overkomt een paard in zijn leven droevig genoeg elke keer weer. Niet alleen in de trailer, maar ook op de wasplaats, voor het starthek, op nauwe bruggen en andere plaatsen die een paard liever zou vermijden.
Denken als een paard.
Kijk naar de dingen door de ogen van een paard. Hoe denk je dat een paard zich voelt als hij in een metalen grot op wielen gaat? Hoe zal hij zich voelen als zijn veiligheid in jouw handen ligt? Heb je bewezen dat jij kalmer, slimmer, stoerder en atletischer bent dan een paard? Dat je hem te slim af bent in het paardenalfabet? Zo bewijst een alfa paard zichzelf om het respect van de kudde te krijgen. Dat is waar jouw paard naar kijkt voor hij zijn veiligheid in jouw handen legt.
Paarden zijn van nature niet alleen claustrofobisch, zij zijn ook geboren bangeriken.
Dit betekent dat ze over de meeste nieuwe dingen sceptisch zijn; hun natuurlijke tendens is om in paniek te raken en weg te vluchten en daarna pas te denken. Als je aan je paard denkt, in de vorm van een prooidier (zoals een hert, ree of een kip), kan het je helpen om meer geduld te hebben voor zijn onzekerheden en “onredelijke” angsten.
Veel mensen zijn geneigd meer dwang te gebruiken en agressief te worden als hun paard het niet gelijk goed doet. Frustratie en woede laaien snel op en dat voelt het paard. Strakke handen, fronsen, schreeuwen, of verhoogde kracht proberen het paard te overtuigen. Deze agressieve acties bewijzen het paard dat je niet te vertrouwen bent, zijn angst en weerstand zal toenemen waardoor zijn gedrag juist erger wordt.
Waar de kennis ophoudt, begint de dwang.
Verantwoordelijkheden in een relatie.
Van Pat Parelli heb ik geleerd dat er acht verantwoordelijkheden voor de paard-mens relatie zijn. Ze zijn een constante herinnering aan wat nodig is voor mij en mijn paard om de taak op een natuurlijke en vriendelijke manier gedaan te krijgen.
Er zijn vier verantwoordelijkheden voor het paard en vier voor de mens.
Voor het paard;
1) Gedraag je niet als een prooidier (leer kalmer, slimmer en moediger te zijn)
2) Houd dezelfde gang aan (niet vertragen of versnellen, tenzij ik het vraag)
3) Houd richting (blijf op koers, zelfs als ik niet stuur)
4) Kijk uit waar je loopt (je balans is jouw verantwoordelijkheid)
Voor de mens;
1) Gedraag je niet als een roofdier (gebruik geen geweld en verlies niet je geduld)
2) Heb een onafhankelijke zit en stand (gebruik geen handen en benen voor de balans)
3) Denk als een paard (zie het door de ogen van het paard)
4) Gebruik de natuurlijke kracht van focus (concentreer je op wat je wilt en niet op wat het paard kan doen)
Hoe helpt de nauwe ruimtes en doorgangen het paard?
De nauwe doorgangen en ruimtes leert paarden kalmer, slimmer en moediger te worden en zorgeloos door nauwe plaatsen te gaan en geeft hem de gelegenheid zich in een veilige omgeving door zijn aangeboren angst heen te werken.
Begin deze oefening langzaam met weinig druk, Help je paard zo veel mogelijk met zijn claustrofobische tendens, sta hem toe kalmer te worden en gewillig nieuwe dingen te proberen.
Dat paarden instinctief bang zijn voor inperking is hun overlevingsdrang. Dit is gebaseerd op het vermogen om in een oogwenk te kunnen vluchten. Paarden kunnen behoorlijk in verzet komen door de gewone taken die mensen in de huidige wereld van ze vragen.
Een paard komt in deze gehumaniseerde omgeving veel in aanraking met kleine ruimtes, gesloten gebieden en beperkingen en dan vragen we ons af waarom paarden vaak zoveel problemen geven!
Voor je met nauwe doorgangen en ruimtes begint, ga je terug naar de Cirkels en zorg dat je alle drie delen – het zenden, het toestaan en het terug vragen – van de Cirkels gemakkelijk kunt uitvoeren. De nauwe doorgangen en ruimtes vereist dezelfde 3 technieken, maar in plaats van op de cirkel, speel je het op een rechte lijn.
Begin de nauwe doorgangen en ruimtes terwijl jij en je paard tussen 1,5 en 2 meter van de afrastering afstaan. Dit geeft je paard genoeg ruimte, maar als hij toch een beetje angst vertoont, maak je de ruimte tussen jou en het hek iets groter. Je kan hem ook tussen jou en een ton doorsturen in een open ruimte. Als je paard meer vertrouwen krijgt, keer je weer terug naar de afrastering en kan je de ruimte steeds kleiner maken (tot zo’n kleine meter).
Stuur je paard door een smalle ruimte heen, door hem bij zijn hoofd te leiden en zijn achterhand te drijven met het leidtouw of de horsemanstick. Zodra je paard zich door de nauwe ruimte heen beweegt, laat je hem doorlopen. Draai met hem mee en als hij eenmaal aan de andere kant is, vraag hem dan terug door je hand naar je navel te brengen en zijn hoofd in te buigen. Drijf daarbij zijn achterhand weg.
Zodra hij beide ogen op jou gericht heeft, stuur je hem terug naar de andere kant. Blijf hem heen en weer vragen door de nauwe ruimte, met een korte rust aan beide zijden als beloning, totdat hij zonder zorgen en relaxed door de nauwe ruimte gaat.
In het begin is het vrij normaal voor je paard om, i.p.v. terug te komen door de nauwe ruimte, om je heen te gaan rennen. Door een nauwe ruimte heen en weer lopen, is het laatste wat hij wil, dus maak de ruimte groter en blijf geduldig. Blijf hem terug vragen terwijl je achteruit loopt, waardoor de ruimte groter wordt.
Zodra je paard zeker wordt met die grotere ruimte, neem een stap voorwaarts in de richting van het hek om de ruimte kleiner te maken. Laat je paard vertrouwd raken met de nieuwe kleinere ruimte en maak het dan opnieuw kleiner totdat je ongeveer één meter tussen jou en het hek hebt. Dit proces kan een dag of enkele weken duren, afhankelijk van het paard en jouw vaardigheden. Bedenk wel te stoppen op een moment dat het goed gaat, zodat je hier de volgende sessie de draad weer op kunt pakken.
De vaardigheden die je in door nauwe doorgangen en ruimtes leert, kan je ook gebruiken om je paard over een hindernis, in een trailer of langs een ander obstakel te krijgen. Het enige wat je hoeft te doen is je paard over, in of door het obstakel te sturen. Sta hem toe het te proberen, gebruik veel toenadering en terugtrekken, tot hij zich met het obstakel op zijn gemak voelt. Als hij erover, erdoor of eronderdoor gaat, laat je hem omkeren en wachten met zijn hoofd in de richting van het obstakel en bereid je hem voor om het opnieuw te doen.
Speel het hele alfabet met je paard.
De nauwe doorgangen is de 7e letter van het paardenalfabet, omdat je hier alle voorgaande basiskennis voor nodig hebt. Je hebt je neutraal nodig zodat je paard je vertrouwt en niet in paniek raakt. De constante druk dat hem geleerd heeft te wijken en je hem dus kunt leiden met gevoel op het touw. De ritmische druk heeft je paard geleerd te wijken waarmee je hem kunt bewegen zonder dat je zelf je voeten beweegt. De voor-achterwaarts om achterwaarts te gaan en jouw ruimte te respecteren, waardoor hij je niet omver zal lopen. De Cirkels heeft hem (en jou), betekenis gegeven aan het wegsturen, het toestaan en het terug halen. De zijwaarts heeft je geleerd om je paard te helpen om te blijven nadenken, zodat hij in ”de denkende modus blijft. De nauwe doorgangen en ruimtes brengt al deze delen samen om je paard te leren naar jou i.p.v. moeder natuur te luisteren in een benauwde situatie.
Het paardenalfabet is de basis voor een ware communicatie met paarden. Alles wat je aan een paard vraagt op de grond of in het zadel, is één van de, of een combinatie van de letters in het paardenalfabet. Na eerst de basistechnieken van elke letter afzonderlijk geleerd te hebben, gebruik je je fantasie met een variatie van obstakels. Zo kan je nog meer plezier hebben met het paarden alfabet. Hoe beter je het beheerst, hoe beter en veiliger al het andere zal gaan omdat je paard je als een partner zal gaan zien.
Probeer niet één of twee letters te beheersen, terwijl de rest middelmatig blijft. Dit zal leiden tot gaten in je fundering. Als de basis niet klopt, kom je de tekortkomingen weer tegen.
Wordt even goed in alle 7 letters door ze elke keer te spelen voor je gaat rijden. Het zal je verbazen hoe veel soepeler je rijden zal gaan omdat je eerst op de grond aan een solide basis bouwt. Hierdoor krijgt je paard een aanzienlijk respect voor jou.
Allereerst is het belangrijk om het alfabet in de juiste volgorde te spelen om er zeker van te zijn dat de kwaliteit verbetert. Naarmate je beter wordt, kan je het alfabet creatiever gaan gebruiken. De continuïteit helpt enorm in de leercurve van je paard.
Na een tijdje, kan je ze gebruiken vóór je gaat rijden om te checken in welke stemming je paard is en hij veilig is om te berijden. Je kan van het alfabet een uitdaging maken om je paard kalmer, slimmer, moediger en atletischer te krijgen. Stel jezelf de vraag: “Kan ik…? Achteruit een heuvel op? Achteruit de stal in? Een sprong over kunststof tonnen? Hem in een cirkel om me heen laten draven terwijl ik in een stoel zit? Kan ik zijwaarts tijdens een buitenrit? Kan ik achterwaarts tijdens een buitenrit?
Door het paardenafabet als basis te gebruiken, is er geen limiet om je paard de dingen die je hem wilt leren, goed te laten doen.
Wil je meer weten over trailer laden, 1 van de uitdagingen van de nauwe ruimte? Kijk dan eens bij onze online cursus trailer laden en als je meer hulp nodig hebt, kan je ook altijd een privéles trailer laden aanvragen.