Een paard zadelmak maken

Een paard zadelmak maken is meer dan wennen aan een zadel en ruiter. We gaan je vertellen hoe het zit.

Zadelmak maken begint met een goede basis op de grond

Het zal je verbazen hoe veel soepeler het rijden later zal gaan als je eerst op de grond aan een solide basis bouwt. Hierdoor krijg je een goede/begrijpelijke communicatie, een fijne vriendschap en de nodige  respect.

Als mensen zouden kunnen denken vanuit het oogpunt van het paard zouden ze weten dat communicatie, leiderschap en liefde tot grotere resultaten en betere samenwerking leidt dan dwang. Eigenlijk hebben we als liefhebbers van paarden allemaal één wens en dat is in harmonie met ons paard werken i.p.v. in strijd met ons paard. Paarden hebben geen dwang nodig. Ze kunnen op een natuurlijke manier overtuigd worden en gewillige partners zijn. De ontwikkeling van het communiceren met paarden  is voortgekomen uit het observeren van het natuurlijk gedrag van paarden, zoals paarden onderling non verbaal communiceren. ''In neutraal zijn*, is zonder enige twijfel het meest belangrijk. Je gebruikt dit bij je paard voordat je al het andere gaat doen, denk maar eens aan hoe je je voorstelt aan mensen en welke indruk je wilt achterlaten.

Wat je op de grond leert gebruik je later ook in het zadel. 

Wat het paard op de grond leert, wordt heel herkenbaar voor je paard en dan maakt het voor hem niet meer zoveel verschil of je er nu naast loopt of in het zadel zit. Het paard heeft dan zoiets van; ‘Oh je bent nu daar, dat is ook goed’. Als je de communicatie op de grond hebt geoefend, zal je zien dat je paard dit ook begrijpt als je erop zit.

Als een paard uit een jonge paardengroep komt en helemaal groen is, dan staan hem heel veel veranderingen te wachten. Vaak een nieuwe omgeving, andere mensen, andere paarden, een andere manier van omgaan, andere communicatie. Het paard moet er allemaal mee copen! Het proces van het zadelmak maken komt hier nog bij. Het zadelmak maken op zichzelf hoeft in principe niet lang te duren, want paarden zijn intelligent en ook gewillig, maar dat het beleren van een jong paard niet alleen om zadelmak maken draait, gaan we je verder uitleggen.

 Een goede basis betekent onder anderen, dat we een begrijpelijke taal afspreken met ons paard en gevoel hebben voor ons paard.

Een taal afspreken. Heldere communicatie is essentieel. Heldere communicatie wil zeggen dat we duidelijke begrijpelijke taal en hulpen moeten gebruiken, die elk om een duidelijk antwoord vraagt. Dat wil zeggen dat op een vraag in het begin slechts 1 antwoord mogelijk is.

Wij moeten ons realiseren dat wij degene zijn die iets willen van en met het paard, het paard leeft van nature in een kudde zonder dat er taken van hem worden gevraagd, alles is natuurlijk, het paard heeft daar geen problemen. .

Wij zullen met liefde en begrip moeten leren een harmonieuze relatie te verdienen, die voor beiden leuk is en ook veilig. Een balans zoeken tussen liefde, taal en leiderschap. Als we het hebben over leiderschap, dan houden wij 51 procent hiervan, puur om beider veiligheid te waarborgen.

Je wilt elkaar zo goed mogelijk begrijpen en om te communiceren met een paard, moeten wij als mensen dit zoveel mogelijk toespitsen op de manier van nonverbale communicatie zoals paarden onderling ook communiceren. Een paard gebruikt geen woorden en wij zullen ons bewust moeten worden van onze lichaamstaal, aangezien wij wel vooral verbaal communiceren en onze lichaamstaal vaak onbewust plaatsvindt.

 Het gevoel ontwikkelen dat je je bewust bent, dat je ‘aan’ of ‘uit’ bent naar het paard oftewel je neutraal beheersen. 

Het is zeer belangrijk dat wij ons ervan bewust zijn dat paarden ons altijd lezen en daar altijd van leren. Er moet dus een verschil zijn in onze lichaamstaal als wij 'iets' aan ons paard vragen of juist 'niets' van ons paard vragen. Dit onderscheid kunnen wij laten weten door een 'neutrale' of een 'actieve' houding aan te nemen. Bij een neutrale houding mag dat wat wij doen geen betekenis hebben voor het paard. Als we actief zijn dan is de hulp/aanwijzing een duidelijke vraag. Dan komt ook je intentie en energie op en die is voor het paard goed merkbaar. Wij moeten dus leren een neutrale of actieve lichaamshouding aan te nemen. En wij moeten daar consequent en betrouwbaar in zijn, willen wij dat het paard ons leert lezen en vertrouwen

Onthoud dat het paard in zijn eigen kudde eigenlijk geen problemen heeft, maar die problemen pas ontstaan omdat wij iets van ze willen.

A. We starten met het beheersen van het neutraal, neutraal is de basis.

Waar we met ieder paard mee beginnen is neutraal. Lees meer over neutraal *

Neutraal is de basis en het belangrijkste om samen met je paard te oefenen. Je kunt je neutraal oefenen met je trainingstouw, je stick met string, je sjabrak, je zadel, je handen, kortom met alles wat je tot je beschikking hebt. Als je je paard overal kunt aanraken, kan je je neutraal uitbreiden en gebruiken om je paard vertrouwder te maken voor potentiële verrassingen zoals regenjassen, sjabrakken, paraplu’s, fietsen, motoren, auto’s, vrachtwagens, hooirollen, frisbees, ballonnen, rennende springende struikelende klappende mensen, wapperende zakken etc. De variatie is eindeloos. Gebruik je verbeeldingskracht om je paard te helpen te begrijpen dat dit allemaal niet bedreigend voor hem is. Als hij daarvan overtuigd is, zal zijn angst verdwijnen. Hij zal erop gaan letten hoe jij op mogelijke angstige dingen reageert. Als hij je respecteert en jij laat totaal geen angst zien, zal hij  je volgen.

Sommige jonge paarden die zadelmak gemaakt worden, hebben thuis al dingen geleerd zoals meelopen, voetjes geven, vaststaan en borstelen. Andere jonge paarden niet. Sommigen hebben alleen nog maar met een paar andere paarden in de wei gestaan om op te groeien. Dan zijn ze niet veel gewend. Als we met zo’n paard aan de slag gaan, maken we eerst contact, we maken eerst kennis met elkaar, het paard moet wennen aan zijn omgeving en je kan het paard een beetje leren kennen, kijken hoe zijn reactie is als je wat ritmische druk uitoefent. Soms heeft een jong paard heel weinig gevoel voor andermans ruimte en loopt gemakkelijk tegen je aan en over je heen. Iets waar je aan moet werken om de omgang met jonge paarden veilig te houden en later een paard te krijgen die je ruimte respecteert. Iedereen heeft een persoonlijke ruimte, de mens en het paard.

Je zal je paard moeten bewijzen dat je vriendelijk en 100% te vertrouwen bent. Dit vertrouwen ga je opbouwen door je paard te krauwen waar hij het toelaat. Van daaruit ga je langzaam naar de plaatsen waar hij twijfelachtig over is.  Kijk hoe ver je kan gaan en onthoud dit voor een volgende keer om te kijken of je vooruitgang boekt. Wij mensen zijn vaak te gretig, als iets lukt willen we meer, maar we moeten leren om te stoppen op het goede moment en een andere dag verder te gaan. Je zult merken dat je daar veel vooruitgang mee boekt.  Ook het aaien en borstelen van je paard kan voor het jonge paard nieuw zijn en niet meteen geaccepteerd worden, dit vraagt ook tijd.

Probeer niet te voorkomen dat het paard van iets schrikt, ga niet om je paard heen sluipen omdat hij anders bang is, doe het tegenovergestelde. Zwaai met je touw. Huppel op en neer. Speel ‘Clumsy Humphrey’ tot hij er vertrouwd mee is. Zolang je dit doet met een ontspannen lichaamshouding en een lach op je gezicht, betekent dit voor het paard niks, want je bent in neutraal en neutraal betekent niks. Veel eigenaren blijven altijd ‘aan’ staan zonder dat ze het in de gaten hebben en geven het paard het signaal dat er constant iets van ze verwacht wordt waardoor de spanning ongemerkt in het paard ophoopt.

B. en C. De taal om je paard het wijken voor druk te leren. 

Begin met achterwaarts. Oefen dit tot je paard continu en gemakkelijk vijf of zes stappen achterwaarts gaat. Dit kan bereikt worden in enkele minuten. Als het achterwaarts eenmaal makkelijk is, kan je beginnen met het wegdrijven van de voorhand. Positioneer jezelf op gelijke hoogte met de hals. Strek je handen uit met een hand ter hoogte van de bovenkant van de neus en de andere hand ter hoogte van het midden van de hals. Deze positie zal je helpen alleen de voorhand rond te drijven. Doe dit tot je de voorhand een hele cirkel (360°) kan verplaatsen. In het begin ben je tevreden met een paar stappen. Gebruik het systeem van de fasen om meer dan twee stappen te krijgen, tot je een hele cirkel kunt maken. Hierna is de achterhand aan de beurt. Gebruik in het begin je stick. Het is een geweldig verlengstuk van je arm en je blijft hierdoor in een veiligere positie. Buig je paard zijn hals een beetje naar je toe met het halster en 3,7 mtr. touw. Hou het touw stil. Trek er niet aan als je beweegt. Je loopt in een ruime boog in de richting van zijn achterhand. Ga niet in een rechte lijn op je doel af, want wanneer het paard zich belaagd voelt of bang wordt, kiest hij er misschien voor om jou weg te drijven i.p.v. andersom. Begin met tikken op de grond met je stick in het wijken voor ritmische druk alsof je een blinde bent die zijn weg zoekt. Als je paard niet beweegt, ga dan niet te dicht naar hem toe, maar intensiveer je slagen op afstand. Mocht het nodig zijn dan kun je je stick op achterhand van je paard leggen. Wees duidelijk tegen je paard welke zone je verdrijft. De meest gemaakt fout is, om je paard in de ogen te kijken terwijl je de achterhand probeert te verdrijven. Dit geeft een dubbel bericht. Kijk naar dat deel van je paard dat je wilt verplaatsen. Concentreer/focus daarop.

Tegenovergestelde reflex

Als je het alfabet met paarden uitvoert (zoals paarden in hun spel om leiderschap) kan je een paard tegenkomen dat verzet biedt en weigert te wijken voor je drijvende druk. Hij kan je zelfs proberen te slaan en agressief worden. Dit is heel natuurlijk voor paarden, maar meestal beangstigend voor mensen, omdat ze niet de kennis hebben wat er gaande is. Een paard heeft daarvoor drie redenen:

-Hij is bang

-Hij is defensief of

-Hij daagt je uit.

Hoe beter je wordt in het stellen van een juiste diagnose, hoe effectiever je kunt handelen. Begrijp allereerst dat gespannen en kwaad worden totaal niet werkt. Het zal je paard alleen maar banger maken en het zal een dominant paard kenbaar maken dat hij je te grazen heeft. Blijf kalm. Ga langzamer. Weet wat je vraagt van je paard en blijf op veilige afstand.

Hier leer je om passief volhardend te zijn in de juiste positie! Houd de drijvende druk aan tot je paard zich realiseert dat hij niet bang hoeft te zijn of als een paard de leiding wilt nemen, dat hij degene is die moet wijken.

Als je de juiste materialen gebruikt (de stick met string en een 3,7 m. touw) moet het mogelijk zijn jezelf op veilige afstand te houden. Dit equipment is een verlengstuk van je armen. Het helpt je veilig te blijven, buiten het slag gebied. (dunne touwen, korte touwen en flexibele zwepen zijn niet veilig en effectief. Ik raad ze af te gebruiken om een paard iets te leren). Als je paard het wijken voor ritmische druk eenmaal goed begrijpt zal het gebruikte materiaal er minder op aankomen. Het is vooral gedurende de leerfase dat je zeker wilt zijn van succes. Bij een moeilijk paard of uitdagende situatie, is het mogelijk passief en aanhoudend te zijn zonder gevaar voor de begeleider door het gebruik van een barrière zoals een hek, waar de begeleider achter kan staan. Zo kan je de juiste begeleiding geven zonder dat het paard zich een verliezer voelt.

Een moeilijk paard is niet aan te raden als je nog geen aanzienlijk niveau van vaardigheden, kennis en ervaring hebt.

Paarden zijn de grote meesters van horsemanship. Het is hun spel en wij moeten het leren. Speel met je paard aan de lijn op een manier alsof je geen touw hebt en los alsof je wel een touw hebt. Als het touw over de grond sleept bereid je jezelf voor op het werken in vrijheid.

Het paardenalfabet is bedoeld om te bestuderen en te oefenen in de volgorde waarin ze staan. Elke letter bouwt op de voorgaande letter en het zal logisch zijn voor het paard, wanneer ze in de juiste volgorde worden gepresenteerd. Om problemen op te lossen helpt het terug te gaan naar een voorgaande letter. Heb je bijvoorbeeld een probleem in D ga terug naar C, B of A. Door gebruik van het paardenalfabet ontwikkel je een taal en een verfijnd communicatiemiddel met paarden. Het helpt ook om een effectieve diagnose te stellen en problematisch gedrag op te lossen.

De meeste mensen raken gefrustreerd door hun paarden omdat ze meestal constant aan het eindresultaat werken; het product. Ze oefenen spins, vliegende galopwissels, ze oefenen sprongen, etc. en begrijpen niet waarom het maar zo weinig vooruit gaat ondanks de hoeveelheid training. Zij kunnen niet bedenken waarom hun paard vandaag een goede dag heeft en morgen alles mislukt. Proces en product zijn twee verschillende zaken. Wat als het iedere maand iets beter kan gaan, i.p.v. een proces van jaren? Mensen halen maar een klein deel van het potentieel uit hun paarden. Dit komt omdat ze niet verder kijken dan hun specialiteit, ze besteden geen aandacht aan de basis van hun paard. Zorg eerst voor een solide basis, ongeacht je latere specialiteit. Dit is hetzelfde als een kind naar de basisschool sturen voor hij naar het voortgezet onderwijs gaat. Hoe goed zou een 3 jarig kind het doen als je hem naar een middelbare school stuurt? Denk je dat het kind, als het maar genoeg zinnetjes en berekeningen maakt, de taal en de wiskunde zal begrijpen? Ook paarden hebben ontwikkelingstijd nodig. De niveaus van het paardenalfabet zijn progressief en elk niveau bouwt op het niveau ervoor.

Te veel in je persoonlijke ruimte

Als je paard aan je knabbelt of je bijt is daar een reden voor, hij staat in je ruimte dus te dichtbij je. De oplossing is simpel, stuur je paard uit je ruimte als hij de neiging heeft je te bijten. Stuur hem achterwaarts uit je ruimte. Vrij snel zal hij leren te stoppen met aan je te knabbelen of je te bijten. Ook als hij over je heen loopt, stuur je hem  achterwaarts uit je persoonlijke ruimte. Je kunt je persoonlijke ruimte visualiseren door op de grond met je voet een cirkel om je heen te trekken. Als je paard nu met zijn neus of voet of welk lichaamsdeel dan ook, over de lijn komt, stuur je hem achterwaarts. Het zal niet lang duren voordat je paard het veel comfortabeler vindt om op een respectvolle afstand van je te blijven. Als jij en je paard hier steeds beter in worden, kun je wat meer uitdagingen aangaan en je paard mentaal, emotioneel en fysiek testen.

Van de lijn naar het rijden

De leidende hand stuurt met het touw en de andere hand ondersteunt met de stick. Het is raadzaam te oefenen met je stick en string zonder je paard. Je moet leren precies te zijn en zowel met links als rechts je touw en stick vast te kunnen houden en gebruiken. Je leert dan om effectief te communiceren. Als jij op de grond met je paard aan de lijn je paard terug laat komen, gebruik je de indirecte teugelpositie en leer jij je paard in te buigen tot een halt. Tijdens het rijden gebruik je dit inbuigen tot een halt ook en soms zelfs als een noodstop. Zo zie je maar dat de voorbereiding op de grond het rijden gemakkelijker maakt.

E. De cirkel

We gebruiken op de grond nagenoeg dezelfde hulpen als op zijn rug. Dus het leren van de teugelposities op de grond, zijn gemakkelijk over te dragen als je in het zadel zit. Door de 4 fasen* consistent en effectief te gebruiken voor het wegsturen en het terughalen, zal je paard leren snel te vertrekken en geleidelijke overgangen te maken met een minimale hulp van jouw kant. Omdat je in het zadel dezelfde technieken gebruikt als op de grond, zal het paard dit snel aannemen.

Het grondwerk heeft hem een nieuwe basis en ook respect geleerd. Het toestaan op de cirkel leert het paard dat het zijn taak en verantwoordelijkheid is om de gang en richting aan te houden. Paarden leren op het moment dat de druk wegvalt. Als je alleen maar iets van hem vraagt als je daadwerkelijk iets van hem wilt en niet continu druk op hem houdt, leert je paard comfort te vinden. Hier komt het verschil tussen een neutrale en actieve houding weer terug.

Op de cirkel lopen is echt iets anders als longeren. Mensen maken veel fouten. Paarden maken ook fouten, tot ze ontdekken wat hun taak is, dus het is belangrijk erg geduldig met ze te zijn. Dat vraagt mentale fitheid van de begeleider. Vraag de dingen telkens opnieuw totdat het paard begrijpt wat je wilt. Jouw taak is simpelweg stil te blijven staan en te glimlachen als hij het goed doet. Geef je paard niet het gevoel dat je hem dom vindt door continu op hem te vitten. Laat hem zien dat je weet dat je hem comfort kan geven door hem met rust te laten. Glimlachend in het midden van de cirkel stil staan zonder mee te draaien zoals bij longeren, is een perfecte voorbereiding voor je onafhankelijke zit. Voor een onafhankelijke zit moet jij je zowel mentaal als fysiek focussen. Je moet leren niets te doen als alles goed gaat. Totale ontspanning staat je paard toe zijn taak uit te voeren. Je komt pas in actie als het niet goed gaat, bijvoorbeeld als het paard stopt met lopen. Na jouw actie neem je gelijk je ontspannen neutrale houding weer aan.

Singels

Voordat we een barebackpad op de rug van een paard gaan leggen om het zadelmak maken te starten, laten we hem eerst wennen aan het gevoel van een singel. Dit doen we met een touw die losser en strakker getrokken kan worden todat het paard accepteert dat er iets om zijn borst zit.

Theorie over aansingelen

Omdat paarden van nature claustrofobisch zijn, hebben ze soms problemen met de singel. Sommige paarden zullen proberen je te bijten of te slaan bij het aansingelen, terwijl andere paarden verstijven van angst of catatonisch worden. Bij dit soort paarden is het hoogst waarschijnlijk dat ze uit angst gaan bokken als je het zadel introduceert of als je gaat rijden.

 De meeste problemen bij het aansingelen van paarden, vindt zijn origine in het gebrek aan voorbereiding. Je moet het  paard laten wennen aan het gevoel van de singel. Bij sommige is hiervoor niet voldoende tijd genomen of is het in het verleden grof gedaan en heeft het paard dit onthouden. Het goede nieuws is, dat de oplossing van het probleem niet zo heel moeilijk is. Het enige dat het vergt is tijd, herhaling en een welgemanierde benadering van het aansingelen.
Hoe los je een singelprobleem op?
 Het is allereerst belangrijk om het paard te begrijpen. Want waarom reageert het paard negatief op de singel? Misschien is het angst of misschien uit irritatie?
* Angstige paarden. Bij hen zie je vaak dat ze hun adem inhouden, ze lijken te bevriezen en worden gespannen. Als je paard angstig is, zou je hem niet op moeten zadelen totdat je zijn vertrouwen hebt gewonnen. Een paard dat angstig is om aangesingeld te worden, is een wat uitdagender probleem om op te lossen. Het zijn meestal de introverte paarden die een aansingel probleem hebben. Neem er je tijd voor, want goede resultaten zijn de moeite waard om op te wachten. Oefen het aansingelen en singel stap voor stap aan, in minimaal 3 fases waarbij het paard tussendoor mag bewegen.

1e x de barebackpad op de rug

Voor een paard is het belangrijk om betrokken te worden bij een proces en bij de spullen waar we mee werken. Sta toe dat ze die spullen onderzoeken. Je paard mag de barebackpad zien en eraan snuffelen. Paarden onderzoeken veel met de mond, ze pakken iets vast of proeven het. Dit moet je toestaan en niet afstraffen. Eigenlijk vragen we altijd aan het paard toestemming voor de volgende stap. Niet in woorden maar we lezen de lichaamstaal.  Wanneer paarden hun hoofd buigen en jij je dus niet aan die zijde van het paard kan begeven omdat hij daar strategisch zijn hoofd plaatst, dan zegt -ie eigenlijk; 'ik laat je er niet door en geef je geen toestemming'. Belangrijk is te zien, dat je paard groen licht geeft voor de medewerking door te ontspannen, een positieve houding te hebben en interesse.

Bokken door een singel is een natuurlijke reactie en dit laat je gebeuren., sommige paarden doen dit wel en anderen laten het over zich heen komen zonder reactie. Door het gevoel te ervaren gaat het paard erachter komen dat het ding op zijn rug en de singel om zijn buik hem niks doen. Soms laat ik, als trainer, het paard een halve dag gewoon rondlopen in de paddock met de barebackpad op, dan went het paard er goed aan en is het de andere dag geen issue meer.

Op de rug zitten

Het angstige oerinstinct is ook in onze paarden nog sterk aanwezig. Paarden moeten over hun aangeboren angst en wantrouwen heen komen, voor ze partners kunnen zijn. De eerste stap is, dat we  moeten bewijzen dat we een vriend zijn, wat er ook gebeurt. Als het paard mentaal verandert naar ontspanning, zijn hoofd laag houdt en zijn spieren ontspant, zal ik een stapje verder gaan en toestemming vragen om op zijn rug te gaan zitten. Zijn rug is een geheel nieuw gebied en meer neutraal is hier nodig. Als ik dit al vanaf de grond heb gedaan, zit het meeste werk er al op. In een vrij korte tijd zal hij mij toestaan op zijn rug te gaan liggen, te knielen, van hem af te schuiven aan beide kanten, zijn achterhand om te zetten en dan pas zal ik mijn benen schrijlings over zijn rug laten glijden. Dit is een erg kwetsbare positie. Dit gehele proces is niets anders dan je neutraal toepassen. Als ik het goed doe, zal al het andere snel en makkelijk gaan, omdat we het vertrouwen van het paard hebben verdiend. Ik heb immers voor alles toestemming gevraagd en me niet als een roofdier gedragen. Paarden passen zich ongelooflijk snel en goed aan en ondergaan erg snel veranderingen, waarschijnlijk sneller dan elk ander levend wezen.

Hier zijn enkele manieren om een eerste indruk te maken op je paard.

Houd je touw ongeveer een meter van het halster af vast en ontspan jezelf. Kijk niet naar je paard en vraag nog niets van hem. De meeste mensen pakken een paard kort bij het halster en leiden hem gelijk weg, binden hem vast of gaan gelijk longeren, meestal zonder introductie of toestemming.

Doe het tegenovergestelde en je paard zal blij verrast zijn en het verschil gelijk opmerken. Leer om je paard een glimlach te geven. Glimlach en heb een ontspannen en vriendelijke lichaamshouding. Als mensen een beetje bang zijn is dit erg moeilijk, maar je zult er veel punten mee scoren. Direct oogcontact kan voor een paard erg bedreigend zijn, en als je jezelf hier bewust van bent, zal je zien dat paarden mensen vaak niet direct aan willen kijken, maar hun hoofd wegdraaien en de andere kant opkijken. Als een paard meer zelfverzekerd wordt zal hij je steeds meer gaan aankijken, zijn oren op je richten en meer geïnteresseerd zijn. Maak de tijd die je samen hebt net zo leuk voor hem als voor jou. Paarden krauwen en knabbelen graag aan elkaar. Leer je paard te krabben zoals een ander paard dit doet i.p.v. hem te aaien of kloppen. Zoek zijn jeukende plekken.

Wees voorzichtig met plekken waar hij overgevoelig is en gebruik ‘terugtrekken en opnieuw benaderen’ om hem zelfverzekerd te krijgen voor deze plaatsen. Maar boven alles, wees geduldig. Probeer de dingen progressief te doen tot je je paard uiteindelijk overal kunt aanraken, strelen en krabben, zelfs onder zijn staart. Bedenk dat veel wat je doet met je paard neutraal is. Denk aan voeren, water geven, borstelen, wortels geven en soms gewoon aanwezig zijn zonder iets te vragen. Paarden zijn vaak dikke vrienden met de groom en ergeren zich aan de ruiters omdat deze alleen maar om prestaties vragen. Je neutraal is de hoeksteen van een gezonde relatie met paarden. Het is het fundament van het Paarden alfabet.

Straffen werkt niet

Bestraffing werkt niet voor paarden, voor geen enkel wezen. Bestraffing gaat vaak samen met een attitude van frustratie en ontevredenheid waardoor het paard je ziet als een roofdier. Een bestraffing komt meestal te laat en het paard kan de link tussen de straf en het ongewenste gedrag niet leggen. Of erger nog, je bestraft het paard voor zijn ongewenst gedrag terwijl het paard echt angstig is. Dit is geen goede reactie op gedrag dat voortkomt uit zijn instinct.

Wat wel werkt is een positieve en negatieve bevestiging.

Ik gebruik graag het voorbeeld van stroomdraad. Als je het aanraakt krijg je een schok en dat is een negatieve bevestiging. Hier zit geen emotie achter. Dus als een paard het aanraakt krijgt hij gelijk het bericht dat hij een foutje maakt. Hij zal het alleen zichzelf kwalijk nemen. Als de aanraking weg is, is de stroom ook weg (dit is een snelle verlichting). Er zijn twee manieren van bevestiging/verbetering;  Als een paard je probeert te bijten en je geeft hem een tik, dan trekt hij zich snel terug en mis je hem (hij wint een punt). In plaats van een tik geven, kan je ook met je armen flapperen als hij je wilt bijten. Doe dit op het juiste moment en kijk hem niet eens aan, zodat hij met zijn neus tegen jou flapperende arm aankomt. Dit is een negatieve bevestiging en een paard zal hier slechts enkele keren tegenaan lopen voor hij zijn gedrag zal veranderen. Positieve bevestiging werkt ogenblikkelijk, waar beloning vaak te laat komt. De kleinste poging van het paard om iets goed te doen, is het moment dat de begeleider loslaat en wegneemt. We bedoelen hiermee dat het paard geen druk meer ervaart. Het paard ervaart wegnemen van druk als positief en dit zal ervoor zorgen dat dit gedrag vaker voorkomt.

Als je alle druk van je paard wegneemt en hem niet aanraakt, ben je ook in neutraal. Een andere manier om je neutraal te gebruiken is, om met een constante druk met je vingers tegen het paard te drukken om hem te laten wijken. Dat ziet er als volgt uit; aai-wacht-druk-wijk-aai. Dit zorgt ervoor dat je paard geen negatieve gevoelens heeft bij het drukken van je vingers als je hem vraagt te wijken.

Vriendelijkheid zonder controle voorspelt een ongeluk. 

Er zijn veel voorvallen waar mensen hun paard aaien, voeren of vriendelijk tegen hen zijn, waarbij het paard geen respect heeft. Deze paarden hebben geleerd dat mensen niet gevaarlijk zijn, proberen de mensen te domineren, duwen, bijten, opjagen en rond te sleuren. In een kudde is de rangorde erg belangrijk. Als je je niet gedraagt als een leider, dan zal het paard denken dat het zijn taak is het leiderschap over te nemen. Gebruik je neutraal als een deel van je training. Zie je neutraal niet over het hoofd, ook niet als je paard vriendelijk genoeg is. Maak je er ook niet te snel vanaf, door te denken dat het voldoende is dat je paard stil staat. Je neutraal is de geheime kennis die paardenmensen moeten hebben om het vertrouwen van paarden continu te bevestigen. Als je het vertrouwen hebt verdiend, kan je beginnen met bijvoorbeeld de vraag om te wijken voor constante druk, de B van het paarden alfabet.

Het paard is een prooidier die van nature tegen druk in gaat. Een paard dat bijt en slaat bij de eerste keer dat je hem laat wijken voor een constante druk, reageert met een tegengestelde reflex tegen druk. Het ergste wat je nu kunt doen is hem hiervoor straffen. Het op één na ergste dat je kunt doen is de druk weg nemen want je leert het paard dat zijn getoonde gedrag het gewenste gedrag is, met andere woorden; dat hij het goed doet. Behalve natuurlijk als het gevaarlijk voor je wordt., houd je de druk tot je een positieve reactie krijgt. Anders leer je je paard gevaarlijk te reageren op druk. De sleutel is om vriendelijk, aanhoudend en passief in de juiste positie te blijven. Houd de druk aan in de fase die je had bereikt, tot het paard de puzzel heeft opgelost. Onmiddellijk als het ongewenste gedrag stopt haal je de druk weg en aai je hem tot hij zijn lippen likt. Een paard likt zijn lippen als hij van reactief naar denkend overschakelt. Dan begin je weer bij fase 1 en blijf je het herhalen tot je een positief antwoord krijgt.

Handen die langzaam sluiten. 

Een van de geheimen om een goed gevoel voor je paard te krijgen is handen die zich langzaam sluiten en snel openen. Dit leer je met de vier fasen van de vriendelijke fermheid. Van nature zijn wij geneigd om met onze handen te grijpen, snelle bewegingen te maken of te prikken in plaats van constant beleefd te duwen. Snel sluitende handen wekken verzet op in je paard en/of een ongeïnteresseerde reactie. Kijk maar eens naar de grote paardenmannen en -vrouwen. Zij gebruiken hun handen met gevoel. Hun vingers sluiten langzaam, één voor één en openen heel snel als het paard het goed doet. Zulke handen hebben een goede communicatie. Gevoel voor het paard wordt door het paard gewaardeerd. Wijken voor constante druk wordt belangrijker op een hoger niveau. Je paard wordt erg licht en reageert snel. Hij begrijpt hoe hij moet wijken voor de druk en doet dat als je het vraagt. Je beenhulpen, handen en communicatie worden bijna onzichtbaar. Hier heb je straks met het rijden maar ook als je dressuurwedstrijden wilt doen, veel baat bij.

Om je paard licht en respectvol te krijgen, moet je eerst zelf licht zijn! Fase 1 is echt belangrijk om die gevoeligheid op te bouwen en fase 4 zorgt ervoor dat je paard niet ongeïnteresseerd wordt. Als je het goed doet, zal je merken dat als je fase 4 enkele keren goed uitvoert, je hem zelden nog nodig zult hebben. Je paard zal wijken voordat je zover komt. Als je fase 4 gebruikt om dwang uit te oefenen, dan zal het een tegenovergesteld effect hebben. In plaats van hem te helpen wijken voor druk, zal hij alleen maar bang worden en proberen weg te rennen. Als je naar een fase 4 gaat, houdt dit dan hardnekkig aan tot je paard ontdekt dat hij verlost wordt van de drijvende druk als hij hiervoor wijkt. Vrij snel zal je paard doorkrijgen wat er gebeurt vóórdat het gebeurt en zal hij wijken voordat je bij fase 4 komt.

 Cirkels ipv Longeren

Een van de grote voordelen van de cirkels is, dat jij voor je paard het centrum van de cirkel wordt. Als jij ervoor zorgt dat je net genoeg cirkels doet zodat je paard zijn taak kent, zal hij mentaal en fysiek op je gefocust blijven omdat hij weet dat hij rust krijgt wanneer je hem naar binnen laat komen. Als je paard jou en het midden van de cirkel als de sweetspot gaat zien, zal hij hier mentaal en emotioneel meer mee verbonden raken (nou begrijp je waarom je neutraal zo belangrijk is). Je zult zien dat je paard meer aandacht voor jou heeft. Hij heeft zijn binnenste oor op jou gericht, zijn neus is lichtjes naar binnen gebogen, zijn lichaam gebogen in de vorm van de cirkel en het touw zal losjes hangen of zelfs in zijn geheel over de grond slepen! Na een korte periode deze cirkels gedaan te hebben, heeft je paard geleerd om zelf met de juiste buiging op de cirkel te blijven. Dit is waar top ruiters vaak naar op zoek zijn in eindeloos veel uren training. Jij hoeft alleen maar van de taak een spel te maken. Zet het spel zo in elkaar dat je paard het meeste comfort vindt als hij precies doet wat je van hem vraagt. Zo simpel is het als je snapt hoe een paard denkt en jij over de kennis beschikt.

F. Zijwaarts

Elke keer als je tegen problemen aan loopt ga je terug naar voorgaande letter tot je een beter resultaat krijgt. Waarom wordt je paard emotioneel rustiger van het zijwaarts? Zijwaarts is een beweging die niet snel door paarden wordt gebruikt. Het is wel natuurlijk voor hen, maar niet zo belangrijk voor het overleven als voorwaarts gaan. Dit komt voornamelijk omdat bij het zijwaarts gaan het paard zijn benen moet kruisen en dat draagt niet bij aan een geweldige ontsnappingsmogelijkheid. In het wild zal een paard zijn benen pas kruisen als hij ver genoeg is weggevlucht. Daarna draait hij zich pas om, om te kijken of hij nog wordt achtervolgd; dit noemen we “het kruisen van de vluchtweg”. Als het paard zich na deze vlucht omdraait, gaat hij voor enkele seconden van een vlucht modus naar een denkende modus, zodat hij snel de situatie kan beoordelen om te beslissen wat hij moet doen. Als jij je paard vraagt om zijn achterhand opzij te zetten en zijn benen te kruisen zoals bij de constante en drijvende druk en het zijwaarts, komt je paard in de denkende modus en gaat zijn denkende hersenhelft gebruiken. Als jij je paard vraagt om over een afstand zijwaarts te gaan, dan help je hem om in de denkende modus te blijven. Het omzetten van de achterhand helpt een vluchtig en opgewonden paard te kalmeren. Als je paard in de vluchtmodus zit en hij wil niet naar je luisteren, helpt het om hem een langere afstand zijwaarts te laten gaan. Hij schakelt dan over op zijn denkende modus en stemt weer beter af op jou. Dit werkt zowel op de grond als in het zadel. Het kan soms wel 200 meter of meer duren voor hij de schakeling maakt, maar het zijwaarts helpt hem om weer na te denken.

Hoe belangrijk is het om je paard zijwaarts te leren?

Het zijwaarts is bedoeld om je paard atletisch, licht en gewillig zijwaarts te leren lopen zowel naar links als naar rechts. Het appuyement is een specifieke manoeuvre met een bepaalde lichaamshouding die in de hogere dressuur en western reining wordt gevraagd. Door het ontwikkelen van simpele manoeuvres in het zijwaarts, bouw je de basis voor het appuyement. Het is ook de basis voor het ontwikkelen van meer vering, vliegende galopwissels, spins, pirouettes en contra stelling. Vooral voor deze gevorderde manoeuvres is het belangrijk dat je paard gemakkelijk zijwaarts gaat met grondwerk. Als je paard niet zo goed zijwaarts gaat zal je waarschijnlijk veel problemen hebben met deze manoeuvres. Het goed zijwaarts gaan is ook praktisch om je paard naar een opstapje, krukje of het hek te laten komen om op te stijgen. Dit is ook handig als je zonder zadel wilt opstappen. De eerste stap van het zijwaarts gaat terug naar het wijken voor een ritmische druk. Zorg ervoor dat je de voor- en achterhand onafhankelijk van elkaar kunt laten wijken. Als je eenmaal controle hebt over de voor- en achterhand in beide richtingen, ben je klaar om hem zijwaarts te vragen.

Na een tijdje zal je hand op de zelfde plaats liggen als waar jij je been hebt als je hem vraagt de achterhand te verplaatsen vanuit het zadel. Zo kan je je paard progressief leren te luisteren naar steeds lichtere hulpen. Een andere sleutel tot succes is het gebruiken van vier fases. Door je paard heel langzaam iets te vragen en gelijk los te laten als hij het doet, leer jij je paard op een steeds lichtere suggestie te reageren. In onze lessen en horsemanship weekenden besteden de studenten veel tijd aan het ontwikkelen van de vaardigheid van het langzaam sluiten en snel openen van de handen en de benen. Dit is iets dat voor ons mensen geen aangeboren vaardigheid is. Mensen zijn geneigd om hun handen en benen snel te sluiten en langzaam te openen.

Nog een laatste en erg belangrijke reden om nieuwe vaardigheden te leren en lichtheid in je paard te ontwikkelen op de grond, is dat je niets te maken hebt met je balans en vaardigheden als ruiter. Het geeft je paard de vrijheid om zijn natuurlijke houding, kennis en atletisch vermogen te ontwikkelen zonder uit evenwicht te worden gebracht door een ruiter. Als er dan uiteindelijk een zadel en een ruiter op zijn rug komt, heeft hij een stevige basis . Het zijwaarts is een perfect voorbeeld. Veel ruiters hebben in het zadel allerlei problemen om het zijwaarts, travers, kuitwijken of contrastelling aan te leren bij hun paarden. Zo erg dat de zijwaartse gangen als moeilijk worden bestempeld en gedegradeerd worden naar de hogere trainingsniveaus. Dat is niet nodig. Het zijwaarts is de simpelste manier om je paard met lichtheid zijwaarts te bewegen. Van hieruit worden hoog niveau manoeuvres simpele zaken.

 Schouder binnenwaarts en sturen met dubbele lijnen

Hoe beter je paard achterwaarts en zijwaarts gaat, hoe beter hij alle andere dingen doet.

Achterwaarts en zijwaarts heeft alles te maken met de impuls en de emotionele fitheid van je paard –  en dit heeft weer invloed op al het andere dat je paard doet. Als je een trage achter- en/of zijwaarts hebt (als hij al zijwaarts gaat) en het paard gaat ook schuin, dan is de kans groot dat het paard impulsief of verveeld is. Met impulsief bedoel ik, meer voorwaarts dan rustig en met verveeld bedoel ik, meer sloom dan voorwaarts.

Impuls betekent gecontroleerde energie. Dit is niet alleen fysieke energie, maar ook mentale en emotionele energie. Impuls betekent dat het gaan en stoppen van je paard, in evenwicht is. Dit betekent dat wanneer je één been aanlegt, dit voor hem geen voorwaarts of sneller voorwaarts betekent. In het zijwaarts leer jij je paard met een zachtheid en respect zijwaarts te wijken.

Met zijwaarts kan je je paard recht richten  om het paard een betere verticale balans te laten aannemen. Dit komt zijn fysieke gezondheid als rijpaard ten goede. Een scheef paard berijden betekent dat het paard in zijn lichaam gaat compenseren waardoor onnodig slijtage intreedt. Onthoud dat paardrijden niet natuurlijk is en het paard een andere belasting van zijn lichaam krijgt. Als ruiters zijn wij verantwoordelijk voor het welzijn van het paard en moeten we het paard helpen zijn lichaam zo  functioneel mogelijk te gebruiken wanneer wij rijden.

G. Nauwe ruimtes

Paarden zijn van nature claustrofobisch. Ze hebben een instinctieve angst voor nauwe ruimtes, omdat deze ruimtes gevaar kunnen opleveren voor hen als prooidier. Hoe lang zou een paard in het wild overleven als hij niet door moeder natuur voorbij holen en grotten geleid zou worden waarin zich leeuwen en beren kunnen verschuilen?  Daarom is het A van het paardenalfabet; neutraal/vriendschap zo belangrijk.  Voor je een paard vraagt iets te doen waar hij bang voor is moet je wel zijn vertrouwen hebben. Dan, als je door middel van je neutraal zijn vertrouwen hebt, bouwen de andere zes letters een taal die je paard helpen jou als een leider te zien. Hij weet dat hij bij jou veilig is.

Denken als een paard.

Kijk naar de dingen door de ogen van een paard. Hoe denk je dat een paard zich voelt als hij in een metalen grot op wielen gaat? Hoe zal hij zich voelen als zijn veiligheid in jouw handen ligt? Heb je bewezen dat jij kalmer, slimmer en stoerder  bent dan een paard?  Voor jouw paard is het belangrijk te weten of jij betrouwbaar bent en een goede leider voor hij zijn veiligheid in jouw handen legt.

Paarden zijn van nature niet alleen claustrofobisch, zij zijn ook geboren sceptici en bangeriken.

Dit betekent dat ze over de meeste nieuwe dingen sceptisch zijn; hun natuurlijke tendens is om in paniek te raken en weg te vluchten en daarna pas te denken. Als je aan je paard denkt, in de vorm van een prooidier (zoals een hert, ree of een kip), kan het je helpen om meer geduld te hebben voor zijn onzekerheden en “onredelijke” angsten.

Veel mensen zijn geneigd meer dwang te gebruiken en agressief te worden als hun paard het niet gelijk goed doet. Frustratie en woede laaien snel op en dat voelt het paard. Strakke handen, fronsen, schreeuwen, of verhoogde kracht proberen het paard te overtuigen. Deze agressieve acties bewijzen het paard dat je niet te vertrouwen bent, zijn angst en weerstand zal toenemen waardoor zijn gedrag juist erger wordt.

Waar de kennis ophoudt, begint de dwang.

Een paard komt in onze gehumaniseerde omgeving veel in aanraking met kleine ruimtes en beperkingen en dan vragen we ons af waarom paarden vaak zoveel problemen geven!

Speel het hele alfabet met je paard

De nauwe doorgangen is de 7e letter van het paardenalfabet, omdat je hier alle voorgaande basiskennis voor nodig hebt. Je hebt je neutraal nodig zodat je paard je vertrouwt en niet in paniek raakt. De constante druk dat hem geleerd heeft te wijken en je hem dus kunt leiden met gevoel op het touw. De ritmische druk heeft je paard geleerd te wijken waarmee je hem kunt bewegen zonder dat je zelf je voeten beweegt. De voor-achterwaarts om achterwaarts te gaan en jouw ruimte te respecteren, waardoor hij je niet omver zal lopen. De cirkels heeft hem (en jou), betekenis gegeven aan het wegsturen, het toestaan en het terug halen. Het zijwaarts heeft je geleerd om je paard te helpen om te blijven nadenken, zodat hij in de denkende modus blijft. De nauwe doorgangen en ruimtes brengt al deze delen samen om je paard te leren naar jou i.p.v. moeder natuur te luisteren in een benauwde situatie.

Je hebt nu de handvaten gekregen om met een jong paard aan de slag te gaan. Onthoud dat het opleiden van een jong paard niet voor de echte beginner in horsemanship is, het paard leert namelijk altijd. Ook de dingen die je misschien niet wilt. Je kan ons altijd raadplegen als je met een jong paard aan de gang wilt.